ایرباس جدید آرسنال

مشخصات  هواپیمای مسافربری: ایرباس آ-380  / Airbus A-380
نوع هواپیما: جت مسافربری
کشورسازنده:  چند ملیتی
شرکت سازنده: ایرباس
تاریخ نخستین پرواز: 27 اپریل 2005
تاریخ رونمایی: 25 اکتبر 2007
وضعیت کنونی: در حال تولید / در حال استفاده
بکار گیرنده ها: امارات، سنگاپور، استرالیا، فرانسه، آلمان و ...
آغاز ساخت: 2004 تا کنون
تعداد ساخته شده: 77 فروند تا 3 فوریه 2012
قیمت هر فروند: 389/9 میلیون دلار آمریکا


ایرباس آ-۳۸۰ (Airbus A۳۸۰) یک هواپیمای مسافربری پهن‌پیکر، چهار موتوره و دوطبقه ساخته شرکت ایرباس است. این هواپیما بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان است. ساخت ایرباس آ-۳۸۰ از سال ۱۹۹۶ با عنوان A3XX آغاز شد و از سال ۱۹۹۸ با عنوان کنونی شناسانده شد. نخستین بار در ۲۷ آوریل ۲۰۰۵ به صورت آزمایشی از تولوز فرانسه به پرواز در آمد و دو سال بعد در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۷ نخستین پرواز تجاری آن برای شرکت هواپیمایی سنگاپور انجام شد. این پرواز از سنگاپور به مقصد سیدنی انجام شد.

ایرباس آ-۳۸۰ توانایی جابجایی تعداد زیادی مسافر دارد و کاربرد آن در سفرهای بین‌المللی و مسافت‌های طولانی است. تعداد صندلی آن در مدل استاندارد با سه کلاس مسافربری بالغ بر ۵۲۵ نفر است. در مدل‌هایی که تنها دارای یک کلاس اقتصادی هستند، این ظرفیت تا ۸۵۳ نفر قابل گسترش است. علیرغم ابعاد عظیم این هواپیما، A۳۸۰ بر اساس ابعاد عرف و مقبول و استوانه‏ای شکل همانند بوئینگ۷۴۷ ساخته شده و بدنهٔ آن، تنها اندکی از Boeing ۷۴۷ عریض‏تر است. در نمای ظاهری، A۳۸۰ دارای بالهایی است که در قسمت پائین بدنه نصب شده‏اند (Low-Mounted) و اندکی متمایل به عقب هستند و چهار نقطه برای اتصال موتور در آنها پیش‏بینی شده‌است. قسمت ارابهٔ فرود هواپیما، مشتمل بر ۲۲ عدد چرخ است که نحوهٔ جاگذاری آنها‏، مشابه چرخ‏های بوئینگ۷۴۷ و ۷۷۷ است. این نوع طراحی در قسمت ارابهٔ فرود، با اغلب باندهای فرود در فرودگاههای معظم، سازگاری دارد. با این حال، مساحت عظیم بالهای هواپیما، این نیاز را در اغلب فرودگاههای بزرگ پدید می‏آورد که عرض باندهای خود را افزایش دهند تا دو هواپیمای A۳۸۰ در کنار هم بتوانند عبور نمایند.
تاریخچه:

پس از گذشت بیش از ۲۰ سال از ورود هواپیمای موفق بوئینگ ۷۴۷ به خدمت، نیاز به ساخت هواپیمایی جدیدتر و به‌روزتر احساس می‌شد که از پیشرفت‌های عمده در فن‌آوری طراحی، مواد و روش‌های جدید ساخت استفاده نماید. در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی، شرکت‌های هواپیماسازی ارباس با طرح A3XX و بوئینگ با طرح ۷۴۷X و مکدانل داگلاس با طرح MD-۱۲ فعالیت خود را برای ورود به این بازار آغاز کردند. طرح MD-۱۲ پس از مدتی به علت شکست در بازاریابی توسط مکدانل داگلاس کنار گذاشته شد و پس از خریده شدن این شرکت توسط بوئینگ در سال ۱۹۹۷، عملاً مکدانل داگلاس از دور رقابت‌ها خارج شد.

هدف شرکت ارباس برای پروژه A3XX در ابتدا تولید هواپیمای غول‌پیکر جدیدی بود که هزینهٔ عملیاتی‌اش ۱۵٪ از هزینه‌های عملیاتی بوئینگ ۷۴۷ مدل ۴۰۰ کمتر باشد. در همین حال طرح ۷۴۷X شرکت بوئینگ برای رقابت با ایرباس عبارت بود از اعمال تغییراتی بر روی هواپیمای ۷۴۷ مدل ۴۰۰ که منجر به افزایش ظرفیت مسافر و کاهش هزینه‌های عملیاتی گردد. بنای طرح بر این بود که برای کاهش هزینه‌های پژوهش و طراحی از بالهای موجود ۷۴۷ و کابین خلبان و طراحی داخلی هواپیمای ۷۷۷ استفاده شود. برنامه بوئینگ برای پیشبرد طرح ۷۴۷X با موفقیت چندانی همراه نبود؛ اختلاف طرح جدید بوئینگ با سلف خود به اندازه‌ای نبود که شرکت‌های هواپیمایی را به سرمایه‌گذاری روی آن ترغیب نماید. به این ترتیب بوئینگ در سال ۲۰۰۱ پروندهٔ طرح ۷۴۷X را برای همیشه بست و فعالیت‌های شرکت را بر روی دو طرح متمرکز کرد: بهینه‌سازی ۷۴۷ مدل ۴۰۰ و همچنین پژوهش روی ساخت هواپیماهای کوچک‌تر با بُرد بلند که نهایتا به ساخت هواپیمای ۷۸۷ منجر شد.

بحران مالی جنوب شرق آسیا در اواخر دهه ۱۹۹۰، شرکت ارباس را وادار کرد که طرح A3XX را به نحوی تغییر دهد که هزینه‌های عملیاتی آن تا ۲۰٪ کمتر از هزینه‌های عملیاتی هواپیمای ۷۴۷ مدل ۴۰۰ باشد تا شرکت‌های هواپیمایی را تشویق کند که برای صرفه‌جویی در هزینه‌های جاری از طرح ارباس پشتیبانی کنند. طرح نهایی ارباس منجر به تولد نخستین هواپیمای مسافربری کاملاً دو طبقه شد. این هواپیما همچنین از مزایایی چون کاهش قابل ملاحظه مصرف سوخت، استفاده از فن‌آوری‌های جدید در ساخت مواد، پیشرانه‌های مدرن و کاهش هزینه‌های نگهداری نسبت به هر صندلی برخوردار است.

طرح A3XX در نهایت به آ-۳۸۰ تغییر نام داد. آ-۳۸۰ که بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان است، با گنجایش ۵۵۵ صندلی و با بردی معادل هشت هزار ناتیکال مایل بدون توقف، برای نخستین بار در آوریل ۲۰۰۵ به پرواز در آمد. این هواپیما در سال ۲۰۰۲ وارد مرحله تولید گشته و تولید اولین نمونه تجاری این هواپیما از ماه مه سال ۲۰۰۴ آغاز شد. اولین پرواز این هواپیما نیز چندی بعد با موفقیت با موتورهای رولزرویس انجام پذیرفت و از اواخر سال ۲۰۰۷ وارد خدمت ناوگان هوایی شرکت هواپیمایی سنگاپور و سایر شرکت‌های سفارش دهنده شد.

برخی از مشخصات عمومی ایرباس آ-380:

خدمه: دو نفر: یک خلبان و یک کمک خلبان.

تعداد مسافران: A۳۸۰-۸۰۰ حداقل ۵۵۵ نفر در سه کلاس یا ۸۴۰ نفر در یک کلاس.

قیمت تخمینی: ۲۹۶ تا ۳۱۶ میلیون دلار (برای سال ۲۰۰۶)

ابعاد A۳۸۰-۸۰۰: طول: ۲۳۸٫۶۷ فوت = ۷۲٫۷۵ متر فاصله دو سر بالها:‍ ۲۶۱٫۸۳ فوت = ۷۹٫۸۰ متر ارتفاع: ۷۹ فوت = ۲۴٫۰۸ متر سطح بالها: ۹۰۹۵٫۵ فوت مربع = ۸۴۵ متر مربع

وزنها: وزن خالی برای A۳۸۰-۸۰۰ مساوی با ۶۱۰۶۸۰ پوند = ۲۷۷۰۰۰ کیلوگرم وزن خالی برای A۳۸۰-۸۰۰F مساوی با ۵۵۵۵۶۵ پوند = ۲۵۲۰۰۰ کیلوگرم وزن عادی برای برخاستن: نامعلوم

حداکثر وزن برای برخاستن: در A۳۰۰-۸۰۰ معادل ۱۲۳۴۵۹۰ پوند = ۵۶۰ هزار کیلوگرم در A۳۰۰-۸۰۰F معادل ۱۳۰۰۷۲۵ پوند = ۵۹۰ هزار کیلوگرم

حجم مخازن سوخت داخلی: در هر دو مدل ۸۰۰ و ۸۰۰F معادل ۵۷۵۱۸۵ پوند = ۲۶۰۹۰۰ کیلوگرم

حداکثر وزن قابل بارگذاری: در A۳۰۰-۸۰۰ معادل ۱۸۵۱۹۰ پوند = ۸۴ هزار کیلوگرم در A۳۰۰-۸۰۰F معادل ۳۳۰۶۹۵ پوند = ۱۵۰ هزار کیلوگرم

پیشرانه در مدل A۳۸۰-۸۰۰: چهار موتور توربوفن RB-۹۶۷ ساخت رولزرویس

پیشرانه در مدل A۳۸۰-۸۰۰F: یا چهار موتور توربوفن RB-۹۷۵ ساخت رولزرویس یا چهار موتور توربوفن GP-۷۲۷۵

کشش: موتور RB۹۶۷ معادل ۲۷۲ هزار پوند = ۱۲۱۰ کیلونیوتن موتور GP-۷۲۶۷ معادل ۳۲۶ هزار پوند = ۱۴۵۰ کیلونیوتن موتور RB-۹۷۵ معادل ۲۹۹۴۳۵ پوند = ۱۳۳۲ کیلونیوتن

کارایی: حداکثر سرعت در ارتفاع ۳۵ هزار فوتی = ۵۹۵ مایل بر ساعت = ۹۵۵ کیلومتر بر ساعت = ۰٫۸۹ ماخ حداکثر سرعت در سطح دریا = ۳۹۰ مایل بر ساعت = ۶۳- کیلومتر بر ساعت سرعت کروز (پرواز با سرعت ثابت) در ارتفاع ۳۵ هزار فوتی = ۵۶۰ مایل بر ساعت = ۹۰۰ کیلومتر بر ساعت = ۰٫۸۵ ماخ

نرخ اوج گیری: نامعلوم

سقف پرواز خدمتی: ۱۳۱۰۰ متر = ۴۲۹۸۰ فوت

برد پروازی: در A۳۸۰-۸۰۰ معادل ۸۰۰۰ ناتیکال مایل = ۱۴۸۱۵ کیلومتر در A۳۸۰-۸۰۰F معادل ۵۶۰۰ ناتیکال مایل = ۱۰۳۷۰ کیلومتر

حد تحمل فشار ثقل (g Limit): نامعلوم
پیشرانه های ایرباس آ-380:

این هواپیما توسط چهار دستگاه موتور جت نیرودهی می‌شود که هر یک حداکثر ۷۰٬۰۰۰ پوند نیرو تولید می‌کنند. بسته به نوع سفارش، این هواپیما به موتورهای بریتانیایی رولزرویس (Rolls-Royce Trent 900) یا موتورهای آمریکایی ساخت شرکت‌های جنرال الکتریک و پرات اند ویتنی (Engine Alliance GP7000) مجهز می‌شوند. به وسیله این موتورها، عملیات برخاست می‌تواند در باندی تقریباً به طول ۳ کیلومتر در سطح دریا در دمای ۱۵ درجه بالای صفر با حداکثر وزن انجام پذیرد. هر یک از این موتورها در مقاسیه با موتورهای هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ حدود ۷٬۰۰۰ پوند بیشتر قدرت دارند، که البته با توجه به وزن بیشتر هواپیمای ایرباس آ-۳۸۰ که به مراتب از جامبوجت بالاتر است چنین مسئله‌ای طبیعی جلوه می‌کند.

 

کابین خلبان:

هواپیمای آ-۳۸۰ دارای کابین خلبان شیشه‌ای و مشابه سایر مدلهای ایرباس است. اندازه صفحه‌های نمایشگر اطلاعات بین ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر (۶ تا ۸ اینچ) است. ابزارهای ناوبری تمام اوتوماتیک هستند. کابین خلبان ایرباس آ-۳۸۰ دارای دوربین نمایش هواپیما از بیرون٫ صفحه کلید و دارای سیستم پیشرفته ناوبری و جهت‌یابی است.

 

فرود ابزار:

ارابه‌های فرود این هواپیما شامل ۲۲ چرخ و ساخت شرکت گودریچ است که شامل دو پایه زیر بال هر یک با ۴ چرخ، دو پایه مرکزی زیر بدنه هر بک با ۶ چرخ، و دو چرخ دماغه هواپیما است. این هواپیما می‌تواند دور ۱۸۰ درجه‌ای را در مسافتی به طول ۵۶٫۵ متر انجام دهد، که ۳٫۵ متر از ۶۰ متر استاندارد ابعاد فرودگاه‌ها کمتر است. بالاترین سرعت عملیاتی هواپیمای ایرباس آ-۳۸۰ حدود ۱۰۶۲ کیلومتر بر ساعت و برد آن هشت هزار مایل دریایی یا پانزده هزار کیلومتر با بیشترین تعداد مسافر است. زمان بارگیری کامل در فرودگاه یا پایانه هوایی مرکزی شامل پیاده کردن مسافران، تمیز کردن محیط داخلی هواپیما، سرویس‌های دیگر و سوار کردن مسافران برای پرواز بعدی حداقل ۹۰ دقیقه به طول می‌انجامد.

 

مشخصات:

    فاصله نوک دو بال: ۷۹٫۶۵ متر
    طول: ۷۲٫۷۵ متر
    ارتفاع: ۲۴٫۰۸ متر
    ظرفیت مسافر: ۵۲۵ نفر در ۳ کلاس ٫ ۶۴۴ نفر در دو کلاس ٫ ۸۵۳ نفر در یک کلاس
    بیشینه سرعت: ۰٫۸۹ ماخ (۱۰۶۱٫۹ کیلومتر بر ساعت)
    بُرد پرواز: ۱۴٬۸۱۵ کیلومتر
    میزان مصرف سوخت: ۳۱۰٬۰۰۰ لیتر


دانستنی ها:

    هواپیمای ایرباس آ-۳۸۰ از نظر حجم هواپیما و نیز ظرفیت مسافر، بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان به حساب می‌آید.
    این هواپیما بصورت غیر رسمی به سوپر جامبو شهرت یافته‌است.


اغلب فرودگاهها، می‏بایست دالانهای عبور مسافرین و بارها را افزایش دهند تا بتوانند تعداد عظیم مسافران A۳۸۰ و بار و بندیل آنها را جابه ‏جا نمایند. بنابراین، تعداد قابل توجهی از فرودگاههای مهم جهان، می‏بایست میلیونها دلار سرمایه‏ گذاری در جهت این بهبودسازی‏ ها تا قبل از ورود به خدمت رسمی A۳۸۰ به انجام رسانند. اما مشکلات تامین بودجه جهت انجام این بهینه‏ سازی‏ها در برخی فرودگاهها، یک مشکل بسیار جدی برای کاربران A۳۸۰ پدید خواهد آورد.

قسمت درونی A۳۸۰ دارای یک پیکربندی معمول جهت صندلی‏های مسافران است. دو طبقهٔ بالایی جهت مسافران و طبقهٔ زیرین، جهت جاگذاری اسباب و اثاثیه درنظر گرفته شده‌است. در این هواپیما همچنین مکانهایی خاصی برای استراحت، خواب، خرید و تفریح پیش‏بینی شده است؛ هرچند بعید به نظر می‏رسد که شرکتهای هوایی، به دلائل اقتصادی، وجود چنین مکانهایی را قبول نمایند.

کابین و قسمتهای کنترل پرواز A۳۸۰ شباهت زیادی به مدلهای A۳۳۰ و A۳۴۰ دارد، بنابراین خلبانان مدلهای قبلی ایرباس، با اندکی آموزش، به راحتی می‏توانند به درون کابین هواپیمای جدید ایرباس قدم گذارند. از این گذشته، کابین هدایت هواپیما، در مکانی بین طبقهٔ فوقانی و طبقهٔ اصلی واقع شده‌است و در ارتفاعی قرار گرفته‌است که برای خلبانان، قابل قیاس با هواپیماهای کوچکتر است.

 

تصاویر این هواپیما