گراهام: ورزش یعنی پیروزی

جورج گراهام:مردم می‌گویند مورینیو شبیه من است. من همیشه تفکرم این بوده که ورزش یعنی پیروزی

در مستندی جدید با عنوان 89، سرمربی سابق آرسنال آن شب سرنوشت ساز که قهرمان لیگ در ثانیه های پایانی تغییر کرد را یادآوری می‌کند و از تضعیف هنر دفاع کردن در وضعیت کنونی لیگ برتر افسوس می‌خورد.

جورج گراهام در توصیف شیرین ترین لحظه زندگی اش در جمعه شب ماه می ١٩٨٩ در استادیوم آنفیلد می‌گوید: "همه چیز در یک ثانیه عوض شد." ٢٨ سال بعد، در یک صبح از روز های ماه نوامبر در رستورانی دل خیابان Hampstead، گراهام در حالی که ساندویچ نیم‌خورده اش در بشقاب است، خاطره گلزنی مایکل توماس برای آرسنال در دقایق پایانی آخرین بازی لیگ برتر فصل ١٩٨٨-٨٩ را مرور می‌کند.

فصلی بود که برای همیشه با تراژدی هیلزبورو، داغی گذاشت بر دل تمام فوتبال دوستان، وقتی که در ١۵ آپریل ١٩٨٩، ٩۶ هوادار لیورپول جان خود را از دست دادند. ۴١ روز بعد بازی تعیین کننده بین لیورپول و آرسنال در آنفیلد برگزار شد. لیورپول در صدر جدول بود اما امکان داشت قهرمانی را از دست بدهد. آرسنال برای قهرمانی در لیگ نیاز داشت ٢-٠ لیورپول را شکست دهد، کاری که در آنفیلد غیرممکن به نظر می‌رسید.

گراهام یادآور می‌شود: "در دقایق آخر ما ١-٠ جلو بودیم و من اندکی دلسرد بودم؛ داشتم فکر میکردم 'عجب عملکرد فوق‌العاده ای اینجا نیاز است تا بتوان نزدیک شد، ای لعنتی.'
وقتی آن گل را یه ثمر رساندیم به این فکر می‌کردم که چطور عملکرد بچه ها را در مقابل رسانه‌ها ستایش کنم."

گراهام به آن لحظه فوق‌العاده لبخند می‌زند، در برنامه 89، مستندی جذاب در مورد این بازی. "همه افراد روی نیمکت داشتند دیوانه می‌شدند اما من همچنان اندکی غمگین بودم. اما بعد از آن همه چیز در یک ثانیه %١٠٠ تغییر کرد. آنها لیگ را برده بودند، و بعد در یک لحظه آن را از دست دادند."

در این مستند گل توماس مورد بررسی قرار می‌گیرد، گلی که هیاهو و خوشحالی را برای آرسنال به ارمغان آورد و آرزو های لیورپول را ویران کرد. به محض اینکه گراهام مجددا ساندویچش را برمی‌دارد، یادآور آن لحظات شیرین می‌شود؛ کسی که بخاطر فوتبال دفاعی اش مورد هجمه قرار می‌گرفت، همین دفاع برایش اوج شگفتی را به ارمغان آورد.

سرخیو آگوئرو هم در فصل ٢٠١١-١٢ پایان شگفت انگیزی را رقم زد، وقتی که گل دقیقه آخری مقابل کوئین پارک رنجرز را به ثمر رساند تا با پیروزی ٣-٢، بعد از ۴٣ به قهرمانی در لیگ برسند. مارتین تایلر در گزارش بازی بعد از آن گل از جا رها شد و گفت: "آگوئرووووووووووو! قسم می‌خورم که هیچ‌وقت چیزی مثل این را نخواهی دید."

گراهام، آرسنال و فوتبال انگلستان شاهد یک انفجار بود وقتی توماس قهرمانی را از لیورپول ربود. دو تیم در امتیاز ٧٣ برابر بودند، و با تفاضل گل برابر در عدد ٣٧، اما ضربه چیپ آرام و خونسردانه توماس تفاضل آرسنال را یک گل بهبود داد و باعث قهرمانی آرسنال شد. این پایان با بقیه پایان ها تفاوت داشت، خصوصا با اتفاقات تراژیکی که برای لیورپول در آن فصل رخ داده بود.

لحظات زیادی در این مستند ورق می‌خورند، از بیان روح زده‌ی نایجل وینتربرن از هیلزبورو تا حرکت بازیکنان آرسنال با گل برای ادای احترام به طرفداران لیورپول. گراها می‌گوید: "کِن فرایر این ایده را مطرح کرد؛ این یک وضعیت شگفت انگیز بود. هواداران لیورپول هم شگفت انگیز بودند. وقتی با جام دور افتخار می‌زدیم ما را تشویق می‌کردند. خیلی جسورانه بود."

گراهام ٧٢ ساله می‌گوید: "آرسنال به همراه من شانش بزرگی را تجربه کرد. چیزی که امروز اتفاق نمی‌افتد. آرسنال سرمربی میلوال را تعیین نکرده بود. وقتی برای اولین بار به آرسنال آمدم تا دوسال اول تیمی از دسته بندی اول ندیدم. اما منشی من هر دوشنبه صبح روزنامه محلی یکشنبه را برایم می‌آورد و مقالات محلی می‌خواندم تا ببینم چه کسی از لیگ های پایین تر بهتر بازی کرده است. من نام لی دیکسون را دیدم، بازیکنی که دوبار پیاپی بهترین بازیکن سال استوک شده است. چگونه باید این را می‌دانستم؟ با انجام تکلیف هایم.

"وقتی که رفتم تا بازی لی را ببینم، بازی بولدی [استیو بولد] را هم دیدم. با خودم فکر کردم: 'می‌توانم با یک دفاع مرکزی درشت مانند او کار کنم.' پس هر دوی آنها را به تیم آوردم. نایجل را هم از ویمبلدون و کوین ریچاردسون را از واتفورد خریدم. اولین خریدی که داشتم پِری گرووز از کلچستر بود با قیمت ٧۵ هزار پوند. او سرعت و کیفیت بالایی داشت، حتی اگر در زمین با خودش حرف می‌زد. باید در زمان تمرینات دهانش را گچ می‌گرفتم."

گراهام ترس را در ترکیب تیمش نهادینه کرده بود و آندرس لیمپار یکبار عنوان کرده بود که بازی کردن برای او مانند زندگی کردن زیر دست صدام حسین است. "این موضوع هیچوقت مرا آزار نداد. وقتی رئیس قدم می‌زد همیشه یک حس 'اوه...!' به شما دست می‌داد. برای بعضی از بچه ها من بالاتر از حد معمول بودم اما حواسم به کار بود."

آیا یک سرمربی امروزه می‌تواند به شکلی که گراهام یا بازیکنان صبحت می‌کرد، حرف بزند؟ "این باور وجود دارد که چون بازیکنان مال و ثروت کسب می‌کنند، هرکاری که دلشان بخواهد می‌توانند انجام دهند. من مخالفم. بیشتر بازیکنان، درواقع اکثرشان، می‌خواهند هدایت شوند. در حال حاضر، چون از نظر مالی قوی تر شده اند، شما هم باید قوی تر باشید. این سرمربی های جدید عالی هستند. کونته قوی است. گواردیولا هم همینطور. کلوپ هم یکی دیگر است."

ما راجع به خوزه مورینیو صحبت کردیم، کسی که وقتی تیم مقابل را خنثی می‌کند، "شاعران" فوتبال را یه سخره می‌گیرد. "کسی به من گفت: 'خوزه دقیقا مثل توست. او تیمش را می‌چیند که پیروز شود نه دیگران را سرگرم کند.' من همیشه بر این باور بوده ام که ورزش راجع به پیروزی است."

پیش از فصل ١٩٨٨-۸٩ آرسنال تیمی معمولی بود در صورتی که همه روی قهرمانی لیورپول حاضر بودند شرط ببندند. زمانی که این دو تیم بار دیگر رودررو یکدیگر در آنفیلد قرار گرفتند، اعتقاد گراهام آشکار بود. او حتی نتیجه را برای بازیکنانش درست پیش‌بینی کرده بود. "به آنها گفتم از قبل نتیجه را می‌دانم. نمی‌دانم آن لحظه داشتند فکر می‌کردم که دیوانه ام یا نه، اما داشتند گوش می‌کردند. ما تیمی سرسخت بودیم و تکرار این موضوع باعث می‌شد شکست دادنمان سخت باشد. اگر آرسنال اول به گل برسد که اصلا فراموشش کنید. همه راجع به ما می‌نوشتند و من این فلسفه را به آنفیلد هم بردم. Graeme Souness، بهترین کارشناس فوتبال امروز، تمام صفحه پشت روزنامه میرور را در اختیار داشت. او گفت: 'عجب اتلاف وقتی.' اما می‌دانستم که اگر گل اول را به ثمر برسانیم آنها عصبی می‌شوند. پس گفتم: 'همه از ما انتظار دارند که برویم آنجا و فقط حمله کنیم. فراموشش کنید.' من نقشه خودم را داشتم."

می‌توانستید ببینید که باخود فکر می‌کنند: 'هیچکس ما را در آنفیلد ٢-٠ شکست نمی‌دهد.' آنها عقب نشستند و ما هم عقب نشستیم. با خودم فکر کردم: 'دارد درست پیش می‌رود.'

نقشه شامل یک تصمیم عجیب در صبح روز سفر به لیورپول بود "کسی نقشه میمون برهنه‌ی دزموند موریس را پیشنهاد کرد زیرا تا حدودی راجع به نبرد بر سر زمین بود. وقتی شما به آنفیلد می‌روید این یک نبرد است. میمون برهنه‌ی به من کمک کرد راجع به زمین دشمن فکر کنم. با خودم فکر کردم: 'خب ما صبح روز بازی به آنجا می‌رویم، در زمینشان کارمان را انجام می‌دهیم و برمی‌گردیم.' مردم نمی‌توانستند این را باور کنند."

گراهام همچنین بازهم همه را شگفت‌زده کرد وقتی که به عنوان معمار دفاع چهارنفره مشهور آرسنال، استراتژی دفاعی اش را تغییر داد. "ما قبلا مقابل منچستریونایتد چند هفته قبل با دفاع سه نفره بازی کرده بودیم. آدامز، بولد و اولری با دفاع های کناری رو به جلو. این نقشه ای بود که قبل از آنفیلد در اولدترافورد پیاده کرده بودم. می‌توانستید ببینیدشان که باخود فکر می‌کنند: 'هیچکس ما را در آنفیلد ٢-٠ شکست نمی‌دهد.' آنها عقب نشستند و ما هم عقب نشستیم. با خودم فکر کردم: 'دارد درست پیش می‌رود.' بهشان گفتم مطمئن شوند که در نیمه اول ٠-٠ از زمین خارج می‌شویم و بعد می‌توانیم گل اول را به ثمر برسانیم."

آلن اسمیت گل اول را زد و سپس توماس حرکت معجزه وار خود را انجام داد تا بهترین لحظه زندگی گراهام را بسازد. "بله؛ البته کپنهاگ هم همان‌قدر خوب بود."

در می ١٩٩۴، آرسنال در جام برندگان جام اروپا پارما را در کپنهاگ شکست داد. نیمی از بازیکنان آنها در تیم ملی ایتالیا بودند و همینطور زولا و آسپریلا را داشتند. آنها در ابتدا ما را نابود کردند. آنها شوت هایی به دیرک دروازه کوبیدند و شوت هایی که سیمن جمعشان کرد. سپس اسمیت گلزنی کرد. بازیکنان بعد از آن جمع شدند و گفتند: "رئیس، با ٢٠ دقیقه مانده به بازی آنها از بازی دست کشیده بودند.' نتیجه ١-۰"

گراهام، استاد دفاع، تقریبا خرخر می‌کند. به نظر می‌آید کپنهاگ حس بهتری نسبت به آنفیلد به او داده است.

"از یک نظر چنین شد. ایان رایت محروم بود. جان ینسن مصدوم بود. مارتین کیون صبح آن روز در تست سلامتی مردود شد. من پسرک جوان ایان سلی و استیو مارو را در وسط زمین گذاشتم تا تیم قدرتمند ایتالیایی را شکست دهم. فوق‌العاده بود، حتی اگر گهگاه آن بازی فراموش بشود."

آرسنال در سال ١٩٩١ بار دیگر قهرمان لیگ شده است، در کل فصل تنها یکبار باخت و تنها ١٨ گل دریافت کرد. "تازه دو امتیاز هم از ما کسر شد [بعد از درگیری با منچستریونایتد] و تونی آدامز هم رفت."

آدامز، کاپیتان آرسنال، به جرم رانندگی در مستی به مدت چهار ماه به زندان رفت، تونی به خاطر محکومیتش در تعطیلات بود و چند فصل همین‌طور گذشت.

گراهام درگیر گذشته نیست، و به همین خاطر است که ترجیح می‌دهد راجع به ۴٢۵٠٠٠ پوندی که از طرف مدیر برنامه ای به نام رنه هوگ، پیرو خرید ینسن و پال لیدرسن دریافت کرده است، صحبتی نکند. در فوریه ١٩٩۵ از طرف آرسنال اخراج شد و به مدت یکسال از سوی فیفا معلق شد. گراهام با هدایت لیدز و تاتنهام یه سرمربیگری بازگشت، اعتبارش لکه دار شده بود.

"رکورد من در آرسنال بد نبود،" او این را در مورد دورانش در باشگاهی می‌گوید که با آن به عنوان بازیکن در سال ١٩٧١ دبل کرد و آن را از بقیه بیشتر دوست دارد. "۶ جام در ٩ سال به عنوان سرمربی و اینکه من در یک رقابت اروپایی که دیگر برگزار نمی‌شود قهرمان شدم. به تیم های یک چهارم نهایی مسابقات نگاه کنید. آژاکس، رئال مادرید، بنفیکا، پی‌اس‌جی [ بایرلورکوزن، تورینو و پارما]. مقابل پی‌اس‌جی در پاریس مساوی کردیم و در خانه زمانی که دیوید جینولا و ژرژ وه‌آ برایشان آقایی می‌کردند."

گراهام از پیروزی ١-٠ خود که با کار بی‌رحمانه اش با مدافعانش بدست آمده بود احساس لذت می‌کند. "من در سازماندهی دفاع عالی بودم و تیم ايده‌آل من میلان بود. بهترین تیم دفاعی ای که تا به حال دیدم، و تنها تیم خارجی ای که از ما بهتر بودند.

"فاجعه اینجاست که ما در حال حاضر دفاع بسیار ضعیفی داریم. تعداد باشگاه های کمی در انگلستان هسنتد که هم در مالکیت و جلو بردن توپ خوب باشند و هم در دفاع. اما من تاتنهام را دوست دارم. آنها بهترین دفاع را در لیگ دارند. و من واقعا به پوچتینو اعتبار می‌دهم. او با کیفیت است و من روشی که کارش را انجام می‌دهد را می‌پسندم. او بیش انداره خود را بالا نمی‌گیرد زیرا باشگاه از او مهم تر است. من عاشق سرسختی آنها در تاتنهام هستم."

او این روزها خیلی به تماشا فوتبال نمی‌رود اما به تماشا بازی شنبه آرسنال و تاتنهام در هفته آینده دعوت شده است. او در قسمت مربوط به آرسنال حضور خواهد داشت اما دلسردی اش نسبت به افت باشگاه کاملا آشکار است، وقتی که از او راجع به نشست عمومی سالیانه مضحک باشگاه، جایی که هیئت مدیره باشگاه سیر چیپس کسویچ از پاسخ به سوالاتی در مورد مالکیت استن کرونکه و برنامه های آینده باشگاه خودداری کرد.

"من اذیت نمی‌شوم چون چیزی تغییر نمی‌کند. مساله چیست؟ هیئت مدیره ای در آرسنال وجود ندارد. پرسش هایی وجود دارد که به وضوح مشخص است نمی‌خواهند پاسخ دهند. شنیدم گازیدیس می‌گوید بالاتر از حد انتظار بوده اند. بالا تر از حد انتظار؟" گراهام از بی اعتقادی در باشگاه ناراحت است. همچینن معتقد است الکسیس سانچز و مسوت اوزیل باید قبل از شروع فصل به فروش می‌رسیدند و آرسنال نیار به سه خرید بزرگ داشت؛ هرچند او مراقب است که از آرسن ونگر انتقاد نکند. گراهام در قدردانی از ونگر می‌گوید: "او برای فوتبال انگلیس و آرسنال عالی بوده است."

اما همچنان به نظر می‌رسد که ونگر به کسی اجازه نمی‌دهد که در آرسنال او را به چالش بکشد. "درست می‌گویید. به تمام دستیارانی که سر الکس داشت نگاه کنید. برایان کید. استیو مک‌لارن، آرشی ناکس، والتر اسمیت، رنه مولنستین. به نظرتان چرا او به آنها نیاز داشت؟"

به عنوان راهی برای تجدید قوا برای خودش و باشگاه؟ "درست است. تزریق ایده های تازه. فرگی وقتی هم که دست از ادامه کشید به درستی انجامش داد. او لیگ را برد و آنرا را به سبد افتخاراتش افزود. این یک موهبت است."

به نظر می‌رسد به‌ جز فوتبال چیز دیگری در زندگی ونگر وجود ندارد، درعین حال که او بطور آشکاری باهوش است." شما چه فکر می‌کنید؟ او عاشق این کار است. فقط فکر می‌کنم که..." گراهام مکث می‌کند. "... همه ما دوران خودمان را داریم. شما دوران موقیت خود را داشته اید. حالا کنار بروید. من دوران خودم را داشته ام. می‌توانم بدون نورافکن کارم را انجام دهم."

آیا گراهام در دوران بازنشستگی همچنان سه بازی در هفته را تماشا می‌کند؟ از روی تعجب فریاد می‌زند: "نه! من عاشق گلف هستم. حتی آنجا هم سعی می‌کنم تدافعی بازی کنم."

او قبل از صحبت راجع به علاقه اش به باغداری نخودی می‌خندد و اینکه چطور یکبار یک روزنامه نگار را در حین نوشتار راجع به سیستم ۴ دفاعه گول زده است. به محض اینکه گراهام می‌خندند به یاد جمله ای در مستند 89 میفتم که او می‌گوید: "دوست داشتنی نیست که لحظاتی را در زندگیتان داشته باشید وقتی که فکر می‌کنید: 'اوه، هیچ چیز نمی‌تواند شکستش بدهد.'"