بولتون

بنیانگذاری و دوران اولیه  بولتون واندررز

باشگاه بولتون واندررز که در ابتدا در سال 1874 با نام باشگاه فوتبال کلیسای مسیح (کریست چرچ) تاسیس شد، نام فعلی خود را در سال 1877 به دست آورد و یکی از اعضای موسس لیگ فوتبال انگلیس در سال 1888 بود. این باشگاه بین سال های 1899 تا 1911، هشت بار در طی سیزده فصل بین لیگ دسته اول و دسته دوم جابجا شد و در نهایت در فصل 1908-1909 موفق به کسب عنوان قهرمانی لیگ دسته دوم گردید. بولتون در دهه 1920 سه بار قهرمان جام حذفی انگلیس شد: در سال 1923 (فینال اسب سفید)، 1926 و 1929. آنها همچنین در سال های 1894 و 1904 به مقام نایب قهرمانی دست یافته بودند. این باشگاه بین سال های 1911 تا 1964 تنها دو فصل را خارج از سطح اول فوتبال انگلیس سپری کرد و در نهایت در پایان فصل 1934-1935 برای دومین بار موفق به صعود به لیگ دسته اول شد. آنها در فینال جام حذفی 1953 مغلوب شدند اما در سال 1958 تحت هدایت بیل ریدینگ برای چهارمین بار این جام را بالای سر بردند.

دوره افت و خیز بولتون

بولتون در سال 1964 و سپس در سال 1971 سقوط کرد، اما پس از کسب عنوان قهرمانی لیگ دسته سوم در فصل 1972-1973 و سپس قهرمانی لیگ دسته دوم در فصل 1977-1978، دوباره به سطح اول فوتبال انگلیس بازگشت. با این حال، سه سقوط متوالی آنها را تا سال 1987 به لیگ دسته چهارم کشاند، هرچند در فصل 1987-1988 مجددا به لیگ دسته چهارم صعود کردند و پس از نایب قهرمانی در سال 1986، در سال 1989 موفق به کسب جام اتحادیه شدند.

صعودهای پیاپی در فصل های 1992-1993 و 1994-1995 آنها را به لیگ برتر رساند. بولتون در فصل 1996-1997 قهرمان لیگ دسته اول شد، اما تا زمانی که سام آلاردایس با پیروزی در فینال پلی آف لیگ دسته اول در سال 2001 آنها را به سطح برتر بازگرداند، نتوانست بیش از یک فصل در لیگ برتر دوام بیاورد. بولتون سپس 11 فصل متوالی را در لیگ برتر سپری کرد، به فینال جام اتحادیه 2004 رسید و دو بار به مراحل حذفی جام یوفا راه پیدا کرد. با این حال، دو سقوط در طی پنج سال آنها را در سال 2016 به لیگ دسته اول (لیگ یک) فرستاد و اگرچه در فصل 2016-2017 موفق به صعود شدند، مشکلات شدید مالی باعث شد تا این باشگاه پس از سقوط مجدد به لیگ دسته سوم در ماه مه 2019 وارد اداره شود. در حالی که با خطر اخراج از لیگ فوتبال انگلیس و احتمال نابودی روبرو بودند، مالکان جدیدی در 28 آگوست 2019 باشگاه را خریداری کردند.

آنها در سال 2020 به لیگ دسته چهارم سقوط کردند اما در فصل 2020-2021 به لیگ دسته دوم صعود کردند و در فصل 2022-2023 جام اتحادیه را به دست آوردند.

رنگ ها، نشان‌ها

لباس های خانگی بولتون واندررز پیراهن سفید با تزئینات سرمه ای و قرمز است. این ست به طور سنتی با شورت سرمه ای و جوراب سفید پوشیده می شود. لباس های خارج از خانه آن ها در طول سال ها متنوع بوده است. لباس های سرمه ای و زرد از محبوب ترین و رایج ترین لباس های دوم بولتون بوده اند. جالب است بدانید که بولتون همیشه پیراهن سفید نمی پوشید! در سال 1884، آن ها با پیراهن سفید با نقطه های قرمز بازی می کردند که منجر به لقب اصلی باشگاه یعنی "لکه دارها" (The Spots) شد. شورت های سنتی سرمه ای آن ها در سال 2003 به نفع یک ست کاملا سفید کنار گذاشته شد، اما در سال 2008 دوباره به ترکیب بازگشتند. باشگاه پیش از این در دهه 1970 نیز با ست کاملا سفید بازی کرده بود.

نشان باشگاه بولتون شامل حروف ابتدایی باشگاه به شکل توپ فوتبال است که زیر آن یک نوار قرمز و گل سرخ لانکشایر قرار دارد. نشان فعلی بازطراحی شده نشان دیگری است که در سال 1975 طراحی شده بود. این نشان در سال 2001 با نشان دیگری جایگزین شد که همچنان حروف ابتدایی قابل تشخیص را حفظ می کرد، اما به طور جنجالی نوار و گل سرخ را با روبان های آبی و قرمز عوض کرد. طراحی مجدد با استقبال هواداران روبرو شد، زیرا گل سرخ قرمز به نشان بازگشت و روبان ها انتخاب ضعیفی به نظر می رسیدند.

اولین نشان باشگاه، نشان شهر بولتون بود که از ویژگی های کلیدی آن طرح فیل و قلعه به همراه شعار شهر "سوپرا موراس" (Supera Moras) به معنی "غلبه بر تأخیر" بود. این ویژگی در پشت برخی از پیراهن های اخیر باشگاه گنجانده شده است که مورد توجه برخی از هواداران قرار گرفته است.

لقب دیگر باشگاه، "تروترز" (The Trotters)، چندین منشا ادعایی دارد: اینکه صرفاً تغییر یافته "سرگردانان" (Wanderers) است، اینکه یک اصطلاح قدیمی محلی برای یک شوخ طبع (پرتقال فروش) بوده است، یا اینکه یکی از زمین هایی که قبل از مستقر شدن باشگاه در پایکس لین استفاده می شد، در کنار یک خوکدانی قرار داشت و در صورت خروج توپ از زمین، بازیکنان مجبور می شدند برای برداشتن آن از میان حصارها به آرامی بدوند (Trot).

ورزشگاه  بولتون واندررز 

در زمان تأسیس باشگاه، کلیسای مسیح (کریست چرچ)  یک دوره آواره (بدون زمین ثابت) را سپری می کرد و در چندین مکان مختلف در منطقه بازی می کرد. این باشگاه که تا آن زمان به بولتون واندررز تغییر نام داده بود، از سال 1881 به طور منظم در پایکس لین شروع به بازی کرد. آن ها با صرف 150 پوند برای بهبود زمین، بلیت های فصل را به قیمت یک گینه (واحد پول قدیمی بریتانیا) به فروش رساندند. آن ها به مدت چهارده سال در این زمین بازی کردند تا اینکه اجاره نامه منقضی شد و به برنِدن پارک نقل مکان کردند.

برنِدن پارک که در منطقه برنِدن بولتون، تقریباً یک مایلی از مرکز شهر واقع شده است، به مدت 102 سال به عنوان خانه تیم فوتبال شهر خدمت کرد. در اوج رونق خود، برنِدن پارک می توانست تا 70000 هوادار را در خود جای دهد، اما این رقم در طول 20 سال آخر عمر آن به شدت کاهش یافت. بخشی از سکوهای ورزشگاه در سال 1986 برای ساخت یک فروشگاه بزرگ جدید فروخته شد. در آن زمان، بولتون از نظر مالی در وضعیت اسفناکی قرار داشت و در لیگ دسته سه فوتبال انگلیس با مشکل مواجه بود، بنابراین تقاضای کمی برای بلیط وجود داشت و از دست دادن بخشی از ورزشگاه برای مدیران بولتون ارزش خوبی داشت.

تا سال 1992، مدیران باشگاه تصمیم گرفتند که تبدیل برنِدن پارک به یک ورزشگاه تمام صندلی برای باشگاهی با جاه طلبی بولتون دشوار خواهد بود، زیرا گزارش تیلور چنین الزامی را برای تمام باشگاه های لیگ دسته اول و دوم انگلیس تعیین کرده بود. آنها تصمیم گرفتند ورزشگاهی خارج از شهر در شهر هورویک بسازند و در نهایت مکان نهایی 5 مایل در غرب مرکز شهر انتخاب شد.